Wścieklizna cz. 2

Wścieklizna – mityczna choroba czy realne zagrożenie? Cz: 2.

10. Co zrobić kiedy mnie/moje dziecko ugryzł pies?
Odp: Najłatwiej będzie chyba opisać to w punktach chronologicznie czyli w takiej kolejności w jakiej powinno się postępować
▶️ jeżeli pogryzienie jest poważne, widzicie że zagrożone jest ludzkie życie to należy niezwłocznie wezwać pogotowie i policję (piszę takie oczywistości bo już serio różne rzeczy widziałam)
▶️ Jeżeli ugryzienie jest delikatne to należy poprosić właściciela psa o okazanie zaświadczenia, mówiącego, że pies ma aktualne szczepienie przeciwko wściekliźnie. Ogólnie właściciel ma obowiązek takie zaświadczenie okazać ale wiadomo, że mało kto z książeczką zdrowia chodzi na spacery. Wtedy należy poprosić o okazanie takiego zaświadczenia jak najszybciej jest to możliwe. Macie prawo poznać dane właściciela i zobaczyć w/w zaświadczenie, natomiast nie macie prawa wylegitymować drugiej osoby. Takie prawo mają tylko odpowiednie służby dlatego jeżeli właściciel jest oporny (zasłania się RODO, chce się wymigać itp.) czasem trzeba wezwać policję. Dane właściciela są potrzebne potem przy zgłaszaniu pogryzienia u lekarza POZ.
▶️ jeżeli doszło do tzw przerwania ciągłości tkanek czyli mówiąc potocznie leje się krew i skóra jest (chociaż trochę) poszarpana zawsze należy udać się do lekarza pierwszego kontaktu. Lekarz taki zaordynuje odpowiednie postępowanie i rozpocznie (a przynajmniej powinien) łańcuch procedur związanych z możliwością wystąpienia narażenia człowieka na wściekliznę. Tak samo należy postąpić jeżeli doszło do kontaktu (polizanie np. Poprzez nakarmienie) ale status psa jest nieznany – pies biega luzem bez widocznego w okolicy właściciela, pies jest bezdomny itp.
I teraz parę ważnych informacji:
📌 prawo mówi (wbrew obiegowej opinii), że każde zwierzę (a nie tylko to bez aktualnego szczepienia), które pogryzło człowieka powinno zostać poddane obowiązkowej obserwacji. Ale po kolei …
📌 lekarz (ludzki) do którego się zgłosicie po pogryzieniu ma obowiązek zgłosić do sanepidu to zajście bez względu na fakt czy pies był szczepiony czy nie. Sanepid uruchamia maszynę dalszych procedur czyli …
📌 sanepid ma obowiązek poinformować Powiatowego Lekarza Weterynarii (dalej będę używała skrótu PLW) a on wyznacza lekarza weterynarii wolnej praktyki (czyli takiego zwykłego lekarza, u którego leczycie zwierzęta), który ma poprowadzić obserwację psa.
📌 obserwacja trwa zazwyczaj 15 dni (czasem może zostać przedłużona do max 21 dni) i może się odbywać w trybie stacjonarnym lub dochodzącym. Obserwacja stacjonarna oznacza dokładnie tyle, że pies przez całe 15 dni przebywa w przychodni wyznaczonej przez PLW (bez właściciela oczywiście). W praktyce ten tryb obserwacji wybierany jest gdy istnieje realne zagrożenie, że zwierzę jest chore na wściekliznę. Tryb dochodzący oznacza, że zwierzę przebywa w swoim domu a weterynarz wyznacza właścicielowi kilka konkretnych dat kiedy trzeba się z psem pojawić na badanie w przychodni. Ten tryb stosuje się zazwyczaj u psów wcześniej regularnie szczepionych ale bez aktualnego szczepienia czy takich u których ryzyko choroby jest bardzo małe a obserwacja podyktowana jest jedynie obowiązującym prawem.
📌 obserwacja ma za zadanie wykazać czy dane zwierzę jest chore na wściekliznę. Jeżeli zwierzę jest chore, w trakcie obserwacji dojdzie do pogłębienia się objawów choroby i do zgonu zwierzęcia. (aktualnie oczywiście wykonuje się również badania laboratoryjne, niemniej obserwacja jest jedną z metod diagnozowania wścieklizny).
📌 obserwacja zlecona przez PLW w sposób powyżej opisany (łańcuch lekarz POZ – sanepid – PLW) jest dla właściciela bezpłatna ale …
📌 nie można wybrać sobie lekarza, który miałby poprowadzić obserwację. PLW ma podpisaną umowę z konkretnymi lekarzami wolnej praktyki i on decyduje gdzie skieruje zwierzę na obserwację. Fakt, że obserwacja jest bezpłatna oznacza tyle, że właściciel za nią płacić nie musi natomiast płacą za nią podatnicy gdyż PLW jest zobowiązany za przeprowadzenie takiej obserwacji lekarzowi normalnie zapłacić.
📌 PRAWDOPODOBNIE część z was ominęło powyższy bełkot – w sumie się nie dziwię, cała procedura jest skomplikowana i wcale nie musicie jej znać bo na każdym etapie powinniście być informowani na bieżąco co i jak, zarówno jako strona pogryziona jak i strona będąca właścicielem psa, który ugryzł. Dodatkowo nie ukrywam, że dość często zarówno lekarze POZ jak i PLW bagatelizują całą sprawę (zwłaszcza gdy pies był wcześniej szczepiony regularnie) i nie wszczynają kaskady procedur. Wielu ludzi w ogóle nie zgłasza się po pogryzieniu do lekarza POZ …

Dlatego często spotykamy się z sytuacją, że zgłasza się do nas właściciel psa, który pogryzł kogoś i prosi nas o przeprowadzenie obserwacji, żeby się sąsiad odczepił, żeby dali mu spokój itp. W sytuacji tej pomijane jest ogniwo lekarza POZ, sanepidu i PLW dlatego przeprowadzenie takiej obserwacji przez lekarza do którego się udajecie jest płatne wg cennika danego lekarza.
📌najważniejszą informacją o obserwacji jest fakt, że podczas jej trwania NIE WOLNO lekarzowi wykonać na tym zwierzęciu żadnych czynności leczniczych tzn. podać mu leków, zaszczepić go, nawet nie wolno takiego psa odrobaczyć. Obserwowanego zwierzęcia nie można również poddać eutanazji (często żądają tego np. właściciele agresywnego psa, który pogryzł dotkliwie członka rodziny).

11. jakie są objawy wścieklizny u psa/kota? Jak rozpoznać wściekliznę?
U każdego zwierzęcia objawy są inne dlatego skupimy się na zwierzakach bezpośrednio zagrażających człowiekowi:
▶️ u psów i kotów – porażenia, napady szału, pobudzenie, jedzenie rzeczy niejadalnych (np. kamienie, deski),
▶️ u zwierząt dzikich – BRAK WRODZONEGO LĘKU PRZED DRAPIEŻNIKAMI I LUDŹMI. Zwierzęta podchodzą w dzień pod domostwa, chętnie dają się karmić (ślina!!!) … no kto nie chciałby pokarmić sarenki czy jelonka? A może liska? A za jakiś czas zonk …

W tym miejscu chciałabym pozdrowić Panią ze zdjęcia poniżej … 🤦‍♀️🤦‍♂️

12. Czy ludzi szczepi się w brzuch? (przeciwko wściekliźnie), Czy szczepienia bolą?
Owszem kiedyś tak było. Szczepionkę podawało się w brzuch przez co cała procedura była bardzo bolesna. Aktualnie szczepienie wykonywane jest w ramię i ból jest taki sam jak przy każdym innym wkłuciu. Szczepienia interwencyjne podawane są 5-krotnie (czyli należy przyjąć 5 dawek aby można było uznać, że nasze życie i zdrowie są bezpieczne). Dodatkowo po pogryzieniu lekarze zalecają szczepienie przeciwko tężcowi.

13. w jakim czasie od pogryzienia rozwija się choroba u człowieka?
Od ugryzienia do pojawienia się pierwszych objawów mija od 15 do 150 dni przy czym najczęściej okres ten mieści się w przedziale 20 do 80 dni.

Na koniec słów kilka jeszcze o naszym ukochanym RODO. Niestety zgodnie z przepisami nawet jeżeli Ciebie / twoje dziecko / kogokolwiek ugryzie pies a wiecie, że np. opiekun przychodzi z nim do osiedlowego gabinetu weterynaryjnego to lekarz weterynarii z tego gabinetu nie może Wam udzielić informacji czy i kiedy dane zwierzę było szczepione 🤷‍♀️🤷‍♂️

Myślę, że na ten moment już wiecie dużo (za dużo) o wściekliźnie. Mam świadomość, że być moje post nie jest interesujący dla niektórych niemniej chciałabym, żeby wisiał w sieci jako źródło informacji dla ludzi, których zwierzę kogoś pokąsało lub dla tych, którzy zostali właśnie pogryzieni. Jeżeli macie jakieś dodatkowe pytania, czekam na nie w komentarzach. Opisane przeze mnie procedury i prawo są aktualne na dzień dzisiejszy. Być może w przyszłości niektóre zapisy ulegną zmianie.

Na koniec jeszcze oprócz uroczego jelonka i dość bezmyślnej Pani wrzucam infografikę mówiącą jak postępować z raną po pogryzieniu przez zwierzę, aby zminimalizować ryzyko przeniknięcia wirusa do krwi.

Miłej lektury